كلمه طيّبه

بسم الله الرّحمن الرّحیم

و

به نستعین وهوخیرناصرومعین .

{ سبک زندگی درکلام جواد الأئمه  - علیهم السلام }

2 -  واعظ درونی –  وجدان آ گاه .

قال الامام جواد ( علیه السلام ) :

أَلمُؤمِنُِ یَحتاجُ إِلی ثَلاثِ خِصالٍ : تَوفِیقٌ مِنَ اللهِ ، وَواعِظٌ مِن نَفسِهِ ، وَقَبُولٌ مِن مَن یَنصَحُهُ .  

امام جواد ( ع ) فرمود :

هرمؤمن به سه خصلت نیازمند است « باید سه خصلت داشته باشد » :

1 –  توفیق الهی 2 –  واعط درونی 3 -  قبول نصیحت ازکسی که اورا نصیحت می نماید .

وَواعِظٌ مِن نَفسِهِ ...

واعظ درونی ...

« برای هرانسان لازم است درزندگی واعظ درونی ووجدان آگاه داشته باشد تا بتواند کارهای نیک را انجام دهد واعمال بد را ترک نماید »

( واعظ درونی یعنی ضمیرروشن ووجدان آگاه وبیدار که هرگاه انسان کار زشتی انجام داد اورا ملامت واگرعمل نیکی کرد اورا تشویق نماید)  .

قرآن کریم :

وَلا أُ قسِمُ بِالنَّفسِ اللَّوا مَةِ .

وسوگند به نفس لوّامة ، وجدان بیدار وملامت گر .

( سوره قیامت – 2 )

« حقیقت این است که یکی ازدلائل وجود  –  معاد –  وجود ، محکمۀ وجدان ،  دردرون جان  انسان است که به هنگام انجام کار نیک روح آدمی را مملو از شادی ونشاط می کند ، وازاین طریق به اوپاداش می دهد ، وهنگام انجام کار زشت یا ارتکاب جنایت روح اورا سخت درفشارقرارداده ومجارات وشکنجه می کند » تفسیر نمونه ج 25 –  ص 275 .

دراندرون من خسته دل ندانم کیست   که من خموشم واودرفغان و درغوغاست

( حافظ )

درسوره مبارکۀ الشمس نیزبه وجدان آگاه اشاره شده است :

وَنَفسٍ وَمٰا سَوّیٰ هٰا . فَأَ لهَمَهٰا فُجُورَهٰا وَتَقویٰ هٰا .

وسوگند به به نفس آدمی وآنکس که آن را منظم ساخته است . سپس فجوروتقوی

( شرّ وخیر ) را به اوالهام کرده است .

( سوره الشمس – 7 و 8 )

« خداوند آنچنان قدرت تشخیص وعقل و وجدان بیدار، به او( انسان ) داده که ، فجوروتقوی را ازطریق عقل وفطرت درمی یابد  »

تفسیرنمونه ج 27 – ص 47 .

عوامل تقویت کننده واعظ درونی وروشن نگهدارندۀ چراغ وجدان :

1 -  ایمان .

2 -  تقوی  .

3 -  عمل صالح  .

4 -  لقمۀ حلال .

ارزش واهمیت واعظ درونی :

1-  خیرخواهی خداوند نسبت به بنده .

قال رسول الله ( صلّ الله علیه واله ) :

إِذٰا أَرٰادَاللهُ بِعَبدٍ خَیرًا جَعَلَ لَهُ وٰاعِظًا مِن قَلبِهِ .

هرگاه خداوند خیر بنده ای بخواهد برای او واعظی ازدرونش قراردهد .

( محجة البیضاء ج 5 –  ص 21 )

خیروصلاح همیشگی .

الامام زین العابدین کان یقول ( علیه السلام ) :

إبنُ آدَمَ ! لاتَزٰالُ بِخَیرِمٰاکٰانَ لَکَ وٰاعِظًا مِن نَفسِکَ ، وَکٰانَتِ المُحٰاسِبَةُ مِن هِمَّکَ ، وَکٰانَ الخَوفُ لَکَ شِعٰارًا ، وَالحُزنُ لَکَ دِثٰارًا .

امام زین العابدین بارها می فرمود ( ع ) :

ای فرزند آدم ! تازمانی که واعظ درونی داشته باشی ، وبه محاسبآ نفس اهتمام می ورزی ، وترس جامۀ زیرین توواندوه بالاپوش توباشد پیوسته درخیر وصلاح خواهی بود .

( منتخب میزان الحکمة ...)

2 -  نگاهبا نی ازطرف خداوند برای اسان .

مَن کٰانَ لَهُ فِی قَلبِهِ وٰاعِظٌ کٰانَ عَلَیهِ مِنَ اللهِ حٰافِظٌ .

کسی که واعظ درونی داشته باشد نگاهبانی ازظرف خداوند برای اوخواهد بود .

( محجة البیضاء ج 5 –  ص 21 ).

واعظ درونی ساکت وجراغ وجدان خامونشود !

( انسان همیشه باید تلاش کند ومواظبت نماید که واعظ درونی وچراغ وجدان اورُوبه افول نرود وخاموش نشود ) . 

عوامل تضعیف کننده واعظ درونی وخاموش کنندۀ چراغ وجدان :

1 -  بی ایمانی .

2 -   بی تقوا یی  .

3 -  عمل نا صالح وگناه  .

4 -  لقمۀ حرام .

بدون واعظ درونی موعظۀ بیرونی فایده ای نخواهد داشت .

الف -  الامام علی ( علیه السلام ) :

إِعلَمُوا أَنَّهُ مَن لَم یُعَن عَلیٰ نَفسِهِ حَتّیٰ یَکُونَ مِنهٰا وٰاعِظٌ وَزٰاجِرٌ ، لَم یَکُن لَهُ مِن غَیرِهٰا ،  لا زٰاجِرٌ ، وَلا وٰاعِظ ٌ.

امام علی ( ع ) :

بدانید که هرکس ( ازطرف خداوند ) کمک ویاری نشود تا واعظ وبازدارنده ای درونی داشته باشد ، نهی واندرز دیگری دراواثرنکند .

( نهج البلاغة ... )

ب -  الامام باقر(علیه السلام ) :

مَن لَم یَجعَلِ اللهُ لَهُ مِن نَفسِهِ وٰاعِظًا فَاِنَّ مَوٰاعِظَ النّٰاسِ لَن تُغنِی عَنهُ شَیئًا .

امام باقر ( ع ) :

کسی که خداوند برای او واعظ درونی قرارندهد ،  موعظه های مردم با و سودی نمی رساند .

( بحارالانوار... )

الحمد لله ربّ العالمین  وصلّ الله علی محمد وآله الطّاهرین